बुधबारे लघुकथा साक्षात्कार कार्यक्रम–६५९ पूजन न्यौपाने+खगेन्द्र बस्याल+रमेन्द्र कोइराला+श्रीप्रसाद पोखरेल +नन्दलाल आचार्य- २०८०.०४.२४ गते 
(श्रोताहरुलाई लाइभ जोडिएर लघुकथा वाचन गर्न आग्रहका साथ साउन २४ गते बुधबारका लागि)
बुधबारे लघुकथा साक्षात्कार कार्यक्रम–
१. मिति र भाग– २०८०.०४.२४ गते ( ६५९औँं भाग)
२. प्रस्तोता विश्लेषक– पूजन न्यौपाने+खगेन्द्र बस्याल
३. समाविष्ट सर्जक– रमेन्द्र कोइराला, श्रीप्रसाद पोखरेल र नन्दलाल आचार्य
४. समय– बेलुकी ७ः३० बजे ।
+++
लघुकथाक्रम–
१. लघुकथा- सुटिङ -रमेन्द्र कोइराला
२. लघुकथा- बिदाको दिन —श्रीप्रसाद पोखरेल
३. लघुकथा– खाली दिमाग -नन्दलाल आचार्य
धन्यवाद ।
+++·
१. लघुकथा- सुटिङ -रमेन्द्र कोइराला
इनरुवा-९, बबिया, सुनसरी
स्कुल हिंडेको रसिक फिल्मको सुटिङ देखेर त्यतै लाग्यो । हिट कलाकारहरूको उपस्थितिले भीड थामिनसक्नु थियो ।
हिरोइन नाउमा नदीबाट आउँदा बालकले बढार्ने सिनको तयारी हुँदै थियो । सुटिङ टिम बालक नभेटेर हैरान थिए ।
त्यतिखेरै निर्देशकले रसिकलाई देखेर भन्यो -"बाबू , फिल्मको सुटिङ गर्छौ ? ठूलो पर्दाको हो । "
सुनौलो अवसर पाएपनि अनकनाउँदै उसले भन्यो-" अंकल ! स्कुल जान ढिलो हुन्छ कि ? "
"ढिलो हुँदैन बाबू , एकैछिनमा भैहाल्छ । "
"हुन्छ, त्यसो भए । " ऊ बढार्न थाल्यो ।
तर तीन पल्ट ड्रोनबाट लिंदापनि सिन सकिएन । अब क्यामराबाट पनि लिनुपर्छ भनेकोले ऊसले डराउँदै भन्यो-" अंकल मलाई ढिलो हुन्छ । म जान्छु अब । "
निर्देशकले भन्यो-" आधी गरिसकिहाल्यौ । अब पाँचै मिनेटमा भै हाल्छ। बस न एकछिन ।"
रसिकलाई दोधार भयो । बसूँ स्कुल छुट्ने नबसूँ फिल्म हुस्ने । फेरि एकैछिन त भनेकोले काम गर्न थाल्यो ।
अचानक रसिकले हल्ला सुनेर टाउको माथि उठायो । माथि बुवा,आमा र शिक्षक रिसाएर उसैलाई हेर्दै थिए। अब मार्ने भए भनेर डरायो ।
आमाको हातमा कर्सी थियो । ऊ तल झरी र च्याप्पै हात समातेर कराई -"तँलाई फटाहा ! स्कुल छोडेर यसरी झाडु चलाउन लाज लाग्दैन ? "
" अब आधा मिनेट पनि लाग्दैन मम्मी । कृपया छोडिदिनु न ! "
"म केही जान्दिन । खुरुक्क हिंड् । भरे तेरा पिंडुला झारौंला ।" भन्दै बिचैबाट निकालेर ठेल्दै अगाडि बढाई ।
ऊ भने फिल्मको पर्दामा देखिने सपना चकनाचुर भएकोमा खिन्न भइरहेको थियो । ०८०/४/१०
+++
२. लघुकथा- बिदाको दिन —श्रीप्रसाद पोखरेल
सधैँ झैँ आज पनि विदाको दिन चट्टोपाध्याय कार्पेट ओछ्याएर बसे । तासको गड्डी लिएर एक्लै फिटिरहेका थिए । तासमा घरी पाउडर छर्थे, घरी कैँची मार्थे । तास खेल्न नपाएको दिन उनलाई राती राम्रो निद्रा पर्दैनथ्यो ।
कहिलेकाँही साथी नआएका दिन फोन गरेर बोलाउँथे । उनका पुराना साथी आज पनि आए । श्रीमतीलाई अह्राए “आज मिठो खाजा बनाउनु है ।”
श्रीमतीले आज्ञा सुचक मन्टो हल्लाइन् ।
खेल राम्रै चल्दै थियो । हेर्ने दर्शक पनि वरिपरि बसेका थिए । पैसा हुने खेल्न पाए हुन्थ्यो भन्नेमा थिए । नहुने बेलाबेला जितौरी थाप्थे ।
एक हुल प्रहरी आएर सबैलाई जस्तो अवस्थामा थिए त्यस्तै समातेर गाडीमा हाले । गाँउलेका अगाडी धुलो उडाउदै गाडी कुद्यो ।
बोल्न नसकेका गाँउलेहरुले खुशि व्यक्तगरे, ‘अब चैँ हाम्रा केटाकेटी सुध्रिन्छन् कि ?’
इटहरी, सुनसरी
२०७९ साल माघ १६
+++
३. लघुकथा– खाली दिमाग -नन्दलाल आचार्य
‘मेरो जीवन पृथ्वीलाई भार थियो । अहिले छोराबुहारीमा सरेको छ ।’ भर्खरै अठासीऔँ जन्मोत्सव मनाएका आप्पाले एक्लै भुत्भुताएको मैले सुनिहालेँ ।
‘कसले आप्पाको चित्त कुड्यायो ?’ एक्कासी मैले सवाल गर्दा उनी तर्सिए । मुजा परेको निधारमा चिट्चिट् पसिना देखियो । आँखाभरि टिलपिल आँसु जम्मा थियो ।
‘छोराबुहारीले वचन वाण हाने ?’ मेरो सवालमा उनले दायाँबायाँ मुन्टो हल्लाए ।
‘खानलाउन दिएनन् र ?’ अर्को सवालले पनि उस्तै जवाफ भेट्यो ।
‘उसो भए महंगो आँसु कौडीको भाउमा किन बेचेको त ?’ अलिक रुखो स्वरमा सोधेको प्रश्न सुनेर उनले ख्वाङ्ख्वाङ् खोके ।
भने– ‘घरमा केही काम गर्न दिँदैनन् । मिठो लागेको पेटभरि खाएर घरमै बसिरहन भन्छन् । बाहिरफेरो निस्केको राम्रो मान्दैनन् ।’
त्यसो त दुर्बल शरीर हेरेर छोराबुहारीले राम्रै गरेछन् भन्ने मन हुँदै थियो उनले नै पहिले मुख खोलिहाले; ‘खालि घोप्टीकै याद आउँछ । साढे सात दशक साथ दिएर आउँदै गर है भन्दै अघि लागिहाली मोरी !’
२०७९–०५–०१ सिर्जनाकुटी, सिरहा ।
+++
(समाचार– कृपया केही भाषिक परिमार्जन गरी प्रशारण वा प्रकाशन गरिदिन अनुरोध छ । –नन्दलाल आचार्य)
लघुकथाकर्मी स्वस्तिका सिम्खडाको स्मृतिमा लघुकथा प्रतिष्ठानद्वारा लघुकथा सम्मानको स्थापना ।
लघुकथा लेखनमा महिलाहरुको सक्रियता बढाउने उद्देश्यले लघुकथा प्रतिष्ठान नेपालले लघुकथा सम्मानको स्थापना गरेको छ । फुटकर रुपमा संख्यात्मक र गुणात्मक लघुकथा लेखी लघुकथाको उन्नयनमा उत्कृष्ट कार्य गर्ने एक जना नवोदित महिला सर्जकलाई वर्षेनी उक्त सम्मान प्रदान गरिने प्रतिष्ठानका व्यवस्थापक मनोहर पोखरेलले बताए ।
लघुकथाको संस्थागत र विधागत समुन्नतिमा सघाउने विश्वास राख्दै उक्त सम्मानको नाम ‘स्वस्तिका स्मृति लघुकथा सम्मान’ राखिएको प्रतिष्ठानकी संस्थापक लक्ष्मी रिजालले वताइन् । उनले हरेक वर्ष लघुकथाकर्मी स्वस्तिका सिम्खडाको जन्मोत्सव बैशाख १६ गतेको उक्त सम्मान प्रदान गरिने जानकारीे दिइन् । उनले सम्मानका लागि अक्षयकोषको स्थापना गरेर संस्थागत गति दिने समेत जनाइन् ।
लघुकथाकर्मी स्वस्तिका सिम्खडाको स्मृतिमा उक्त पुरस्कार घोषणा गरिएको हो । स्वस्तिकाको देहवसान २०८० साउन २० गते भएको थियो । उनको जन्म भने २०६१ बैशाख १६ गते भएको हो । उनी जुझारु लघुकथा लेखक र लघुकथा वाचक रुपमा परिचित थिइन् ।
उनले लघुकथा प्रतिष्ठान नेपालको नियमित वाचन तथा विश्लेषण कार्यक्रममा दर्जनौँ श्रृङ्खला सञ्चालन गरिसकेकी छिन् । बि. एड. प्रथम वर्षमा समेत अध्ययनरत् स्वस्तिका ‘गर्दै र सिक्दै’ सिद्धान्तको पक्षधर थिइन् । घोडा चढ्दा लडियो भने सिकिन्छ र आँट भरिन्छ भन्दै उनी थप्थिन्– लड्ने डरले घोडा चढिएन भने काँतर भएको अनुभूतिले आफैँलाई भित्रभित्रै जलाउँछ र गलाउँछ ।
उनी सौम्य समाजको अनुहार ढाक्ने कालो पर्दा च्यात्न लघुकथा मार्फत् सहज हुने बताउँथिन् । पुरानो लेखन तौरतरिका र शैलीलाई सम्मान गर्दै आजका लघुकथाकर्मीले आफ्नो निजत्व झल्कने शैली बनाउनुपर्छ भन्थिन् । लघुकथा वाचनमा समेत शब्दशब्दमा, वाक्यवाक्यमा प्रस्तोताले ध्यान पुर्याउनुपर्ने ठान्थिन् ।
साहित्यमा र बोलाउने दुबैतिर उनको नाम स्वस्तिका सिम्खडा रहेको भए पनि नागरिकता र प्रमाणपत्रमा उनको नाम सोस्तिका सिम्खडा थियो । सिलाइबुनाइ, पाककला र होटल म्यानेजमेन्टमा तालिम प्राप्त उनी मान्छे धनको हैन मनको धनी हुनुपर्छ भन्थिन् ।
वाचन कलाका सम्बन्धमा उनको कथन थियो– लघुकथामा पात्रले कुन परिवेश र मनस्थितिमा कस्ता कुरा अभिव्यक्त गरिरहेको छ भन्ने कुरा प्रस्तोताको वाणीले त्यसलाई सम्बोधन गर्न सक्नुपर्छ । नव रसको आभास प्रस्तोताको वाणीमा आउनुपर्छ । स्रोताको ध्यानलाई प्रस्तोताको वाणीले खिच्नुपर्छ । प्रस्तोता वाणीमा त्यो जादु घुस्नुपर्छ जसको एकैछिन श्रवणले पनि कार्यक्रमको अन्तसम्म स्रोतालाई अड्याइरहने बनाउनुपर्छ । आफ्नो कला, गला र स्वर स्रोताले खोजीखोजी नियाल्ने बनाउन सकियो भने मात्र सफल प्रस्तोता कहलिन सकिन्छ ।
लघुकथाकर्मी स्वस्तिका सिम्खडाका दुई दर्जन अधिक लघुकथा फुटकर रुपमा प्रकाशित र प्रसारित छन् । उनको असामयिक निधनले सम्पूर्ण लघुकथा जगत् मर्माहत रहेको बताउँदै प्रतिष्ठानका अर्का व्यवस्थापक नन्दलाल आचार्य भन्नुहुन्छ– लघुकथाकर्मी स्वस्तिका सिम्खडाको मृतात्माले शान्ति पाओस्, सम्पूर्ण लघुकथाकर्मीको तर्फबाट सहकर्मीलाई एकमुस्ट रुपमा हार्दिक श्रद्धाञ्जली !!!
+++
No comments:
Post a Comment