३८ओँ चरणबद्ध प्रतियाेगिताका लागि तीन मुक्तकहरू--- नन्दलाल आचार्य मुक्तक नं १ एकान्तमा बाेलाई मेरा सुकुमार यी हात समाउनुभो मैले केही बोल्नै परेन उहाँले नै सबै बात समाउनुभो । कानुनकाे जस्तै प्रेमको आँखो फुटेको हुँदो रहेछ जति छुट्न खोजे पनि सकिनँ हामी दुबैको पूरै रात समाउनुभो । मुक्तक नं. २ बाँचुन्जेल केही गरिनँ मात्र तिम्रो नामको छोरामा अल्झिएँ आमा । मरेपछि तिमीलाई पार तार्न भन्दै कोरामा बल्झिएँ आमा । मति बिग्रेर अर्काकाे नुन र गुन खाइयाे र जेल परियाे पछुतो भो अहिले आएर मलाई नालायक मोरामा गनिएँ आमा । मुक्तक नं. ३ पद र पैसा मिलोस् भनी पहिले म भक्तिमा रमाएँ र पाे चिठ्ठामा सत्ता परेपछि अहिले आएर शक्तिमा रमाएँ र पाे राम्रो गर्न खोज्थेँ तर हाम्राको मन बुझाउने हुँदा गिर्न पुगेँ जनअपेक्षा अपुरो भ'को आरोप लागेर रक्तीमा रमाएँ र पाे । +++ उदयपुर स्पष्टीकरण ---- Meaning of" "रक्ती: "ना० - [सं० रक्त+ई] १. रगत; रुधिर। २. खसी आदि काट्दा आउने रगत। वि० ३. रगतको झैँ (रङ)। Source - Nepali Shabdakosh तर, माथिकाे मुक्तकमा बेग्लै अर्थमा प्रयाेग गरेकाे छु । रक्ती शब्दकाे गाउँघरितिर झ्याउरे अर्थ= आवश्यकताभन्दा बढता परेकाे पानीलाई अभिशाप ठानेर भनिने तुच्छ शब्द । विनाश मच्चाउने गरी परेकाे पानीलाई घृणावस् भनिने शब्द । उदाहरण - रातदिन नभनी रक्ती दर्केर मेराे त घरखेत नै बगाउन लागिसक्याे ।

३८ओँ चरणबद्ध प्रतियाेगिताका लागि             तीन मुक्तकहरू--- नन्दलाल आचार्य

मुक्तक नं १

एकान्तमा बाेलाई मेरा सुकुमार यी हात समाउनुभो
मैले केही बोल्नै परेन उहाँले नै सबै बात समाउनुभो ।
कानुनकाे जस्तै प्रेमको आँखो फुटेको हुँदो रहेछ
जति छुट्न खोजे पनि सकिनँ हामी दुबैको पूरै रात समाउनुभो ।

मुक्तक नं. २
बाँचुन्जेल केही गरिनँ मात्र तिम्रो नामको छोरामा अल्झिएँ आमा ।
मरेपछि तिमीलाई पार तार्न भन्दै कोरामा बल्झिएँ आमा ।
मति बिग्रेर अर्काकाे नुन र गुन खाइयाे र जेल परियाे
पछुतो भो अहिले आएर मलाई नालायक मोरामा गनिएँ आमा ।

मुक्तक नं. ३
पद र पैसा मिलोस् भनी पहिले म भक्तिमा रमाएँ र पाे
चिठ्ठामा सत्ता परेपछि अहिले आएर शक्तिमा रमाएँ र पाे
राम्रो गर्न खोज्थेँ तर हाम्राको मन बुझाउने हुँदा गिर्न पुगेँ
जनअपेक्षा अपुरो भ'को आरोप लागेर रक्तीमा रमाएँ र पाे ।

+++
उदयपुर

स्पष्टीकरण ----
Meaning of" "रक्ती: "ना० - [सं० रक्त+ई] १. रगत; रुधिर। २. खसी आदि काट्दा आउने रगत। वि० ३. रगतको झैँ (रङ)। Source - Nepali Shabdakosh

तर, माथिकाे मुक्तकमा बेग्लै अर्थमा प्रयाेग गरेकाे छु ।
रक्ती शब्दकाे गाउँघरितिर झ्याउरे अर्थ= आवश्यकताभन्दा बढता परेकाे पानीलाई अभिशाप ठानेर भनिने तुच्छ शब्द । विनाश मच्चाउने गरी परेकाे पानीलाई घृणावस् भनिने शब्द । उदाहरण - रातदिन नभनी रक्ती दर्केर मेराे त घरखेत नै बगाउन लागिसक्याे ।

Like · Reply · Delete ·